Geschreven door: BierMich 15-10-2022 Afgelopen zaterdag heb ik met Rob van Ieperen, alias Bor Nippelreus, een masterclass Barrel Aging gehad bij Bierbrouwerij De Magistraat in Almkerk. Wanneer je net nieuw bent in de prachtige wereld die speciaal bier heet zul je nu misschien denken: ‘Barrel Aging? Is dat het oud worden terwijl je in een ton leeft, zoals de Griekse filosoof Diogenes deed?’
Wat is Barrel Aged?
Barrel Aging is het proces van het laten rijpen (‘agen’) van een bier op (meestal) eerder gebruikte houten vaten, om het bier op deze manier een unieke smaakontwikkeling te laten doorlopen. Barrel Aging vindt in feite al eeuwen en nog steeds plaats in de productie van de zure bieren, zoals lambieken en Vlaamse bruinen. Meer recent, in de jaren 1990, is er in de Verenigde Staten begonnen met het laten rijpen van bieren op vaten die voor de productie van Bourbon zijn gebruikt. Vandaag de dag zien we het gebruik van vaten die eerder in de productie van wijn, sherry, port, jenever, whiskey, calavados, cognac, armagnac, etc. zijn gebruikt voor het rijpen van bier. Daarmee worden de mooiste bieren gemaakt.
Bij De Magistraat maken ze al sinds kort na de opening van de brouwerij Barrel Aged bieren in de prachtige Cooper’s Dream-serie. Zij weten daar dus heel veel over Barrel Aging en gelukkig delen ze die kennis graag met bierliefhebbers in een masterclass.
Masterclass Barrel Aging van Bierbrouwerij de Magistraat
Ik ga de masterclass in het kort beschrijven. In de hoop dat jullie geïnspireerd raken om Barrel Aged bieren te gaan ontdekken en misschien ook wel een masterclass bij bijvoorbeeld De Magistraat te gaan volgen.
De masterclass werd gegeven door Hans Anton Verschoor en Léon Rodenburg . Beide zijn internationaal gediplomeerd biersommelier en zijn ook de brouwers van De Magistraat. Er waren zo’n 25 man (ja echt alleen maar mannen) aanwezig en die werden met het vorderen van het proeven van de bieren en spirits steeds luidruchtiger. Gezellig was het zeker.
Barrels
Hans Anton is begonnen met vertellen over vaten. Daarbij is het uiteraard gegaan over eikenhout. Amerikaans wit eiken vooral, de houtsoort waarvan Bourbonvaten worden gemaakt en welke vaten maar één keer gebruikt mogen worden voor het maken van Bourbon. Een prachtig filmpje liet het vakmanschap van het maken van vaten zien.
En natuurlijk kwam het ‘charren’, het omgekeerd boven een vuur houden van een vat zodat er een verkoold laagje aan de binnenkant van het vat ontstaat, aan de orde. Dat laagje kan door verschillende temperaturen te hanteren bij het roasten/charren er voor zorgen dat er verschillende smaken uit het hout worden gehaald. Dat kan varieren van kokosnoot, kruidnagel, hout tot rook. En dan is er nog de grootte van het vat dat invloed kan hebben op de smaakontwikkeling.
Tijd om te proeven!
Naast de wetenschap en kunst van het Barrel Agen kwam ook het vak van Hans Anton en Léon aan de orde, het proeven van bieren. Daarbij komen alle zintuigen aan de orde, want bier moet je eerst bekijken (Léon gebruikt zelfs een zaklampje) en bijvoorbeeld iets over schuimkraag, kleur en helderheid zeggen. Daarna ga je ruiken en pas daarna proeven met de tong. Om te helpen de geuren en smaken te beschrijven kregen we een hulpmiddel van De Magistraat, een soort geur- en smaakwiel.
Onder begeleiding van Léon hebben we geproefd. Er waren 3 moederbieren, 3 op verschillende vaten hebben gerijpte moederbieren en 3 spirits die in de vaten hebben gezeten voordat het bier erop ging rijpen. De volgorde waarin geproefd werd was eerst het moederbier, daarna de spirit en tenslotte het Barrel Aged bier.
Dat gaf de volgende proefvolgorde:
- Moederbier: De Scheepstimmerman (Tripel) – Spirit: Appelton Estate 8yrs Reserve Rum Barrel Aged Bier: Tsar Peter 2022/3
- Moederbier: De Vuurboeter (Barley Wine) – Spirit: Fernandez GAO Palo Cortado Sherry Barrel Aged Bier: Vuurboetmeester 201
- Moederbier: De Pikjongen (Imperial Stout) – Spirit: Woodford Reserve Double Oaked Bourbon Barrel Aged Bier: De Kalefater 103
De invloed van de spirit en van het hout was soms duidelijk te proeven en te zien. Dank zij de proefbegeleiding van Léon en Hans Anton én het geur -en smaakwiel gingen nog wel een aantal laatjes in de geur en smaakbeleving open die anders voor mij en andere deelnemers gesloten zouden blijven. Helaas voor Rob was de neus van Nippelreus behoorlijk dicht door een verkoudheid en heeft hij niet alles kunnen proeven. Ik weet zeker dat Rob dat op een later moment nog eens gaat inhalen.
Barrel-Warehouse
Tenslotte mochten we een kijkje gaan nemen in het Barrel-warehouse van De Magistraat, waar een aantal 200 en 500 liter vaten in rekken lagen. Een vat waar Glenrothes whiskey in heeft gezeten en dat nu gevuld was met De pikjongen om tot De Kalefater 104 te rijpen, werd door Hans Anton gekozen om ons te laten proeven hoever de rijping na ruim 10 maanden was gevorderd.
Een zeer zachte Barrel Aged Imperial Stout met iets van hout, rood fruit, drop en caramel kwam via een spijkergat onze proefglaasjes inlopen. Deze hoefde niet lang meer te rijpen, maar tot die tijd moeten wij wel het geduld hebben om De Kalefater 104 weer te kunnen proeven, want het gat werd na het proeven weer gesloten en de deur van het Barrel-warehouse ging dicht.
Daarmee kwam een einde aan een zeer leerzame, lekkere en leuke masterclass Barrel Aging door Hans Anton Verschoor en Léon Rodenburg van Bierbrouwerij De Magistraat. Ik heb in 3 uur tijd veel geleerd.
Ik neem deze kennis én het geur- en smaakwiel mee om nog meer te genieten van speciaal bier. En hierin zal ik jullie uiteraard weer meenemen in mijn reviews op deze website. Wanneer je zelf een masterclass van Bierbrouwerij De Magistraat wilt bijwonen hou dan de website en socials van de brouwerij in de gaten!
Tot het volgende bieravontuur!
